Mifuko Inayotoa Mikopo Moja kwa Moja kwa Wajasiriamali 2025

Katika mazingira ya biashara ya sasa nchini Tanzania, wajasiriamali wameendelea kuwa nguvu kubwa ya maendeleo ya uchumi. Hata hivyo, moja ya changamoto kubwa inayowakumba ni ukosefu wa mitaji ya kuanzisha au kukuza biashara zao. Kwa kutambua hili, taasisi mbalimbali zimeanzisha mifuko ya mikopo inayolenga kuwainua wajasiriamali moja kwa moja bila urasimu mkubwa. Katika makala hii, tunakuletea orodha na maelezo ya kina kuhusu mifuko inayotoa mikopo moja kwa moja kwa wajasiriamali nchini Tanzania.

Mfuko wa Maendeleo ya Vijana (YDF)

Mfuko wa Maendeleo ya Vijana ni mpango wa serikali unaolenga kuwawezesha vijana kiuchumi kupitia utoaji wa mikopo nafuu. Unasimamiwa kwa pamoja na Wizara ya Habari, Vijana, Utamaduni na Michezo kwa kushirikiana na halmashauri za wilaya.

Faida kuu za YDF:

• Mikopo hutolewa bila dhamana kwa vikundi vya vijana.

• Riba ni ndogo sana, mara nyingi chini ya 5%.

• Malipo ya mkopo yanaweza kuanza baada ya muda wa neema (grace period).

Vigezo vya Kujiunga:

• Kikundi lazima kiwe kimesajiliwa rasmi.

• Wanachama wa kikundi wawe na umri kati ya miaka 18-35.

• Wazo la biashara liwe la kiendelevu na lenye tija.

Mfuko wa Maendeleo ya Wanawake (WDF)

Mfuko huu unalenga kuwezesha wanawake kiuchumi kwa kuwapatia mikopo ya mtaji wa kuanzisha au kukuza biashara zao. Unaendeshwa kwa ushirikiano kati ya serikali za mitaa na Wizara ya Maendeleo ya Jamii, Jinsia, Wanawake na Makundi Maalum.

Sifa za kipekee:

• Wanawake hupata mikopo kupitia vikundi vyao vilivyosajiliwa.

• Mikopo huanza kidogo na huongezeka kulingana na uaminifu na urejeshaji.

• Elimu ya biashara hutolewa kabla ya kupatiwa mkopo.

Mfuko wa SELF Microfinance Fund (SELF MF)

SELF MF ni taasisi ya kifedha inayotoa mikopo ya moja kwa moja kwa wajasiriamali wadogo, wakulima, wafugaji na wakazi wa maeneo ya vijijini.

Aina za Mikopo Inayotolewa:

• Mkopo wa Biashara: kwa ajili ya kuongeza mtaji.

• Mkopo wa Kilimo: kwa wakulima wa mazao ya muda mfupi.

• Mkopo wa Uzalishaji: kwa shughuli kama usindikaji wa mazao.

Faida:

• Mikopo hutolewa kwa vikundi au mtu binafsi.

• Riba ni nafuu sana ukilinganisha na taasisi binafsi.

• Mafunzo ya kifedha na biashara yanatolewa bila gharama.

SACCOS (Savings and Credit Cooperative Societies)

SACCOS ni vyama vya ushirika vya kuweka na kukopa fedha. Wajasiriamali wengi hujiunga na SACCOS kwa kuwa ni rahisi kupata mikopo kuliko benki za kawaida.

Faida kwa Wajasiriamali:

• Mikopo hupatikana haraka bila urasimu.

• Masharti ni rafiki kwa wajasiriamali wadogo.

• Michango ya kila mwezi huongeza uaminifu wa kifedha.

Masharti:

• Mshiriki lazima awe mwanachama.

• Lazima kuwe na historia ya kuweka akiba kabla ya kuomba mkopo.

• Rejesho linaweza kuwekewa ratiba ya kila mwezi.

Taasisi ya Uwezeshaji Wananchi Kiuchumi (TEA)

Tanzania Empowerment for Economic Agency (TEA) inalenga kuinua maisha ya wananchi kwa njia ya mikopo, misaada na mafunzo kwa wajasiriamali wadogo.

Huduma Zinazotolewa:

• Mikopo ya biashara kwa wanawake na vijana.

• Uwezeshaji wa vikundi kwa vifaa na mafunzo ya uzalishaji.

• Ushauri wa biashara na ufuatiliaji wa maendeleo.

Mfuko wa Halmashauri 10% kwa Wanawake, Vijana na Watu Wenye Ulemavu

Kila halmashauri nchini Tanzania hutakiwa kutenga asilimia 10 ya mapato ya ndani kwa ajili ya kutoa mikopo isiyo na riba kwa vikundi vya wanawake (4%), vijana (4%) na watu wenye ulemavu (2%).

Sifa za Mfuko:

• Mikopo haina riba kabisa.

• Vikundi hutoa maombi kwa halmashauri husika.

• Malipo ni ya muda mrefu na yenye neema.

Mikopo Kupitia Programu ya BOOST na TAMISEMI

Kwa kushirikiana na serikali ya Tanzania na wafadhili wa kimataifa, programu ya BOOST inalenga kuinua biashara ndogondogo kupitia mikopo ya mitaji midogo.

Faida:

• Inawafikia vijana wengi wa vijijini na mijini.

• Mikopo hutolewa kupitia simu au mtandao.

• Hakuna dhamana kubwa inayohitajika.

Taasisi za Kifedha Binafsi Zenye Mwelekeo wa Kijamii

Taasisi kama vile FINCA, BRAC, VisionFund Tanzania, na BAYPORT ni kati ya taasisi binafsi zinazotoa mikopo nafuu kwa wajasiriamali bila kuhitaji mali kama dhamana.

Kwa nini ni bora kwa wajasiriamali:

• Mikopo hutolewa kwa haraka.

• Uhakiki wa biashara unafanywa moja kwa moja kwa mteja.

• Wana mitandao ya mawakala hadi vijijini.

Programu za Mikopo Kupitia Mitandao ya Kijamii na Kidigitali

Kwa kutumia teknolojia, baadhi ya taasisi zimeanzisha mifumo ya kutuma maombi ya mkopo kupitia simu kama:

• Jaza fomu ya mkopo mtandaoni

• Tuma kupitia WhatsApp au USSD

• Fuatilia kwa namba ya maombi

Mfano wa taasisi hizi ni NMB Foundation, CRDB Bank – Imbeju, na TPB Bank.

Kwa ujumla, Tanzania ina wigo mpana wa mifuko ya mikopo moja kwa moja kwa wajasiriamali inayolenga kuwawezesha kuondokana na changamoto ya mtaji. Ni muhimu kwa wajasiriamali kuhakikisha kuwa wanakidhi masharti ya kila mfuko, kujiunga na vikundi vinavyotambulika, na kutumia mikopo kwa madhumuni sahihi ili kuhakikisha ustawi wa biashara zao.

Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara (FAQs)

1. Je, naweza kupata mkopo binafsi bila kupitia kikundi?
Ndiyo, taasisi kama SELF MF, BRAC, na BAYPORT hutoa mikopo kwa mtu binafsi.

2. Je, ni lazima kuwa na dhamana kupata mkopo?
Si lazima. Mifuko mingi ya kijamii na halmashauri hutoa mikopo bila dhamana ya mali.

3. Je, wanawake wana faida gani kwenye mifuko hii?
Wanawake hupewa kipaumbele maalum kupitia WDF na asilimia 4 ya mikopo ya halmashauri.

4. Ni taasisi gani zinazotoa mikopo kwa watu wenye ulemavu?
Halmashauri hutenga 2% kwa ajili ya watu wenye ulemavu kupitia vikundi vyao.

5. Je, naweza kuomba mkopo kwa njia ya mtandao?
Ndiyo, baadhi ya taasisi kama BOOST, NMB Foundation, na CRDB zinaruhusu maombi ya kidigitali.