Makato Ya NHIF Kwa Wafanyakazi Tanzania

Mfuko wa Taifa wa Bima ya Afya (NHIF) ni mpango wa bima ya afya ulioanzishwa chini ya Sheria ya Bima ya Afya, Sura 395. Mfumo huu unawataka wafanyakazi na waajiri kuchangia kupata huduma za afya bila kujikusanya mzigo mmoja. Katika makala hii, tutaangazia makato, viwango vya michango, na masuala yanayohusiana na wafanyakazi.

Kimsingi – NHIF ni Nini?

NHIF ni taasisi ya afya kwa wote iliyo chini ya Sheria ya Bima ya Afya, Sura 395, yenye lengo la kurahisisha upatikanaji wa huduma ya afya kwa watanzania. Awali ilikuwa maalum kwa watumishi wa umma, lakini sasa imepanuliwa na kukusudia kuwafikia wafanyakazi wa sekta binafsi, wakulima, wanafunzi, na makundi mengine

Viwango vya Makato Ya NHIF

Sekta ya Umma (Watumishi wa Serikali)

Wafanyakazi wa umma huwachangia asilimia 3% ya mshahara wao wa msingi, na mwajiri huchangia pia asilimia 3%. Hii inafanya jumla ya 6% ya mshahara wa msingi kuingia MF. NHIF .

Sekta ya Binafsi

• Watumishi wa sekta binafsi wanajiunga kwa hiari. Makato yanategemea taratibu zilizokusudiwa katika mswada mpya wa NHIF 2025, unaolenga kuongeza usajili wa sekta binafsi

• Kiwango maalum bado hakijafafanuliwa vizuri, lakini kuna zinaonyesha katikati ya sekta binafsi ziko karibu na kiwango cha watumishi wa umma.

Mifano ya Makato

Kwa mshahara wa Tsh 1,040,000:

• NHIF 3% = Tsh 31,200

• PAYE (kulingana na viwango vya PAYE) = ~Tsh 124,800 (12%)

• NSSF (sekta binafsi) = 10% (~Tsh 104,000)

• HESLB au malipo mengine kunaweza kuwepo

Kwa Nini NHIF Ina Makato Ya 6%?

• Sheria inamwachia jukumu mwajiri na mfanyakazi kuchangia, kila mmoja nusu.

• Dhana ni ushirikiano wa matunzo ya afya kwa wote—andiko la makato ni sehemu ya kuhakikisha mgawanyo wa gharama na usaidizi endelevu .

Mabadiliko ya Sera ya NHIF 2025

Taarifa za hivi majuzi zinaonyesha:

• Kuna mswada uliowasilishwa Bungeni Februari 2025 wa kurekebisha Sura 395. Mabadiliko yanalenga kuongeza uwazi, kuongeza usajili wa sekta binafsi, sekta isiyo rasmi, na watu wasio na uwezo

• Sehemu zinaboresha usimamizi, kutoa mabadiliko bila mgogoro, na kuongeza mafao kwa wastaafu na dependents.

Ufaafu na Faida Kwa Wafanyakazi

• Inasaidia kupata huduma za afya bila malipo mengi moja kwa moja kwenye vituo vya NHIF–ambapo ni pamoja na vipimo, upasuaji, kulazwa, huduma ya meno na macho

• Miundo yake inakidhi vigezo vya ubora (ISO 9001:2015)

• Vifurushi tofauti (Najali, Wekeza, Timiza) vina gharama za kila mwaka kwa hiari (kwa wanaojiunga wasiokuwa wafanyakazi)–kwa mfano Najali 1 ni Tsh 192,000 kwa mwaka

Jinsi ya Kupata huduma

• Makato huondolewa moja kwa moja kutoka mshahara kupitia mfumo wa malipo, uzalishaji wa ankara.

• Wafanyakazi wa sekta binafsi wanaweza kujiunga kupitia mwajiri au kwa hiari kupitia NHIF “Self Service” portal

Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara (FQA)

1. Je makato ya NHIF ni asilimia 6 kwa kila mfanyakazi?
Kweli, kwa sekta ya umma makato ni 6% (mfanyakazi 3% + mwajiri 3%). Sekta binafsi inaweza kuwa na viwango tofauti, ingawa kiwango kiko karibu.

2. Je wafanyakazi wa binafsi wana mfumo maalum wa makato?
Hata hivyo hakuna kiwango kipimo rasmi–chini ya muswada wa 2025, upande wa sekta binafsi unashauriwa kujumuishwa kwa kipimo kinachofaa tangu NHIF inapanua wigo wake.

3. Nifanye nini kama makato hayajaonekana?
Iwapo hujagai mchango wa NHIF, angalia ankara kazini mwako, jaza fomu ya NHIF au wasiliana na huduma kwa wateja NHIF kupitia 199 au tovuti yao.

4. Je familia yangu na wategemezi wana huduma?
Ndiyo. NHIF inahudumia mchangiaji, mwenzi wake na dependents hadi wanne walioko chini ya umri wa miaka 21 (uzao hadi 21 kwa mswada mpya)

5. Je nafahamu kuhusu vifurushi vya NHIF kwa hiari?
Vifurushi kama Najali, Wekeza, Timiza vinapatikana kwa wanaojiunga binafsi, na vinagharimu kuanzia Tsh 192,000 kwa mwaka .