Katika mwaka 2025, Tanzania inajiandaa kwa uchaguzi mkuu kwa kuzingatia idadi ya wabunge tanzania 2025, ambao imefanyiwa mabadiliko hayaonyesho mkusanyiko wa maslahi ya kitaifa. Tume ya Uchaguzi (INEC) imefanya marekebisho yenye umuhimu katika mfumo wa uwakilishi bungeni.
Mabadiliko ya Majimbo na Idadi mpya ya Wabunge
-
Majimbo yaliyopo: Uchaguzi Mkuu wa 2025 utatumia majimbo 272, ambapo 222 yapo Tanzania Bara na 50 Zanzibar
-
Hii ni ongezeko kutoka majimbo 264 yaliyotumika mwaka 2020 hadi 272 kwa 2025.
-
Kwa kuongeza majimbo 8 mapya, jumla ya wabunge wa majimbo itaongezeka na kufanya idadi ya wabunge kutosha ili kuendana na maagizo ya Katiba na uwakilishi sawa.
Ufafanuzi wa Idadi ya Wabunge bungeni
Kwa mujibu wa chanzo rasmi:
-
Wabunge wa majimbo: 272
-
Wabunge wa viti maalum (wanawake): huenda kupatikana takriban 113
-
Wabunge waliochaguliwa na Rais: takriban 10
-
Wawakilishi kutoka Zanzibar: 5
-
Jumla ya wabunge: sasa inakadiriwa kufikia kati ya 397 hadi 405, kulingana na vyanzo mbalimbali.
Vigezo vilivyotumika kwenye kuweka idadi ya wabunge
INEC ilizingatia vigezo kadhaa muhimu:
-
Idadi ya watu: majimbo ya miejini yanatakiwa kuwa na angalau watu 600,000; ya vijijini chakidi ya 400,000
-
Uwezo wa Ukumbi wa Bunge: kuhakikisha kuwa Bunge linaweza kubeba wabunge kwa ufanisi.
-
Uwiano wa uwakilishi: hasa kwa kiti maalum cha wanawake.
-
Ushirikiano na miundo ya maeneo: kuhakikisha jimbo halijavumishwa kugawanywa kwa maeneo tofauti za halmashauri
Athari za Ongezeko la Idadi ya Wabunge
-
Uwakilishi bora: Wabunge wapya kutoka majini kama Kivule, Chamazi, Mtumba, Uyole, Itwangi, n.k. … huwasaidia wananchi kupata mwakilishi wao bungeni
-
Changamoto za Bajeti na Miundombinu: Kuongezeka kwa wabunge kunalazimisha kuongeza rasilimali kwa ajili ya malipo, madarasa, nyumba, uwekezaji Buffer & Bunge kubwa zaidi.
-
Mjadala wa kisiasa: Chama za upinzani na mashirika ya kiraia yamelasema kuna haja ya kuboresha mchakato ili kuhakikisha kwamba ongezeko si mzigo wa kifedha na kisiasa .
Kwa muhtasari, idadi ya wabunge tanzania 2025 imepindishwa kwa ongezeko la majimbo kutoka 264 hadi 272, na mwakilishi bungeni kupanda hadi takriban 397–405. Mabadiliko haya ni sehemu ya jitihada za kukuza uwakilishi na uwajibikaji, ingawa yapo changamoto za hasa za miundo na bajeti.
Maswali Yanayoulizwa Mara kwa Mara (FAQs)
Je, wabunge wa viti maalum ni wangapi mwaka 2025?
Maelezo rasmi ya mwaka 2025 suala hili bado hayajatolewa, lakini mwaka 2020 kulikuwepo wastani wa 113 walioteuliwa kwa viti maalum
Majimbo huchaguliwa wapi?
Majimbo 8 yaliyoongezwa ni pamoja na: Kivule, Chamazi, Mtumba, Uyole, bariadi Mjini, Katoro, Chato Kusini na Itwangi
Kwa nini idadi ya wabunge inatofautiana (397–405)?
Tofauti inatokana na vyanzo tofauti kuhusu wabunge teule na watu wanaoshikilia viti maalum, ingawa makadirio ya juu zaidi ni 405 .
Je, huharibika Bungeni?
Ongezeko linaweza kuathiri bajeti ya Bunge na usimamizi, lakini pia linaongeza fursa za uwakilishi sawa kwa wananchi.
